Een Koninklijk Besluit in 1827, waarbij het begraven in en rond kerken vanaf 1 januari 1829 verboden wordt voor plaatsen met meer dan 1000-inwoners betekende voor de stad Deventer dat een begraafplaats buiten de stadswallen moest worden aangelegd.
Een perceel aan de Hoge Hond wordt daarvoor uitgezocht en vanaf medio 1828 kan de gemeente overgaan tot aanbesteding en de aanleg van de nieuwe begraafplaats, inclusief een opzichterswoning van hout.
De afstand naar de stad mocht niet te groot zijn, aangezien er in die tijd door de meesten te voet werd begraven. In 1831 werd de begraafplaats in gebruik genomen. Er werden 3100 graven uitgezet. De grafnummers 2501-3100 vormden eerst nog een apart gedeelte voor de rooms-katholieke overledenen.
Begraafplaats
Opvallend is de eenvoud van ontwerp en aanleg. Tot de eeuwwisseling lag de grens van de begraafplaats op het pad achter de huidige ingang. Aan het eind van de negentiende eeuw is de begraafplaats tot de huidige omvang uitgebreid. Deze uitbreiding was alleen bestemd voor eigen graven. Vanaf 1894 is hier nog 24 jaren begraven, tot de sluiting in 1918.
De eerste twintig rijen in het oudste gedeelte zijn in gebruik geweest als eigen graven. Voor de gehele begraafplaats gold, dat een graf ruimte moest bieden aan drie volwassenen. Een berekening leert, dat hier tot 1918 bijna 35000 Deventer bewoners, jong en oud, arm en rijk zijn begraven.
Op 1 juli 1918 is de begraafplaats aan de Diepenveenseweg door de gemeenteraad gesloten verklaard en sinds die datum is er niemand meer begraven.
De begraafplaats beheren
Tot 1918, werd hier actief begraven en waren voor het onderhoud van de begraafplaats en het uitvoeren van de begrafenissen een behoorlijk aantal begraafplaatsmedewerkers, in dienst van de gemeente Deventer hier werkzaam. Na de sluiting zal dit onderhoud heel geleidelijk steeds minder geworden zijn. Tot in de jaren ’90 van de twintigste eeuw werd er door de gemeente nog incidenteel onderhoud op de begraafplaats uitgevoerd, de begraafplaats had in de tussenliggende 70 jaren, door het weinige onderhoud al een ander, veel groener beeld gekregen.
Door Deventer bewoners met belangstelling voor deze begraafplaats is vanaf ongeveer 1985 weer aandacht voor deze “gesloten” begraafplaats. In 1992 is vanuit deze groep de SOBD (Stichting Oude Begraafplaatsen Deventer) opgericht en sinds 1995 is deze begraafplaats in beheer bij de SOBD.
De SOBD verzorgt met vrijwilligers het onderhoud van het groen op een ecologische manier en bij voldoende middelen worden er incidenteel grafmonumenten door erkende grafrestaurateurs hersteld.
Rijksmonument
De begraafplaats Diepenveenseweg is sinds 1998 een Rijksmonument, de graven, de inrichting van de begraafplaats en beide huisjes met het toegangshek maken deel uit van het Rijksmonument.
Contactpersoon voor de begraafplaats Diepenveenseweg; bj.prummel@outlook.com
